nog meer weten — femicide in beeld

Boeken

Dit (luister)boek gaat, zoals de titel al suggereert, over liefde. Wat is liefde? Welke soorten liefde zijn er? Hoelang duurt het? Dit zijn een paar van de vragen die bell hooks in dit mooie boek beantwoordt in 237 pagina’s. Klik hier voor de originele (Engelse) versie en hier voor de Nederlandse versie (Alles over liefde).
Dit boek geeft in verschillende korte verhalen weer hoe gendergerelateerd geweld impact heeft op ons allemaal. De verhalen gaan onder andere over vrouwenwerk, zelfverminking, S&M en partnergeweld. Het boek heeft ongeveer 260 pagina’s. Klik hier.
Dit boek geeft aan welke oplossingen er zijn buiten politie en justitie en hoe je deze kan implementeren. Het boek heeft ongeveer 571 pagina’s. Klik hier.
Dit boek kan naast het hierboven genoemde boek gebruikt worden. Het geeft nog meer praktische tips om de interventies in de praktijk te brengen. Het boek heeft ongeveer 104 pagina’s. Klik hier.
In dit boek worden meerdere vormen van partnergeweld besproken. Tessel legt duidelijk uit hoe haar relatie met partnergeweld zich heeft ontwikkeld. Het is een boek waarin haar verhaal en de theorie erachter goed in balans is samengebracht in 260 pagina’s. Klik hier.
In dit (luister)boek beschrijft Tessel heel duidelijk wat femicide is en waarom dit ook in Nederland een groot probleem is. Hierbij neemt zij intersectionaliteit ook mee. Het boek heeft ongeveer 134 pagina’s. Klik hier.
In dit boek wordt femicide in Europa onderzocht. Het boek kijkt onder andere naar de definitie, beschikbare gegevens en hoe we femicide kunnen voorkomen. Dit boek heeft ongeveer 200 pagina’s. Klik hier.
In dit boek gaan verschillende deskundigen in elk hoofdstuk in op hoe in hun werkveld gekeken wordt naar slachtofferschap. Hierbij worden mannelijkheid en vrouwelijkheid onder de loep genomen. Het boek heeft ongeveer 158 pagina’s. Klik hier.
De schrijfster heeft onderzocht welke acht fasen leiden tot femicide in (ex-)partnerrelaties. Deze fasen heeft ze uitgelegd in dit boek van 256 pagina’s. Klik hier.
In the Dream House is een meeslepende en enorm innovatieve verslag van een relatie met partnergeweld. Dit is een gedurfde ontleding van de mechanismen en culturele representaties van psychologisch misbruik, waarin de volledige boog van een aangrijpende ervaring met een charismatische maar gewelddadige vrouw wordt beschreven. In elk hoofdstuk wordt de relatie door een andere lens bekeken, waarbij Machado gebeurtenissen tegen het licht houdt en vanuit verschillende invalshoeken onderzoekt. Het boek heeft ongeveer 283 pagina’s. Klik hier.
In dit boek vertelt Wanda, de moeder van Nadine Beemsterboer, het levensverhaal van Nadine tot en met de femicide in december 2006. Dan volgen de reconstructie, de rechtszaak en de veroordeling. Klik hier.
In dit boek kijkt Jacqueline Rose naar de verschillende vormen en oorzaken van geweld (tegen vrouwen). Dit doet ze op een intersectionele manier, waarbij ze onder andere gender, transidentiteit en ras meeneemt. Het boek heeft ongeveer 368 pagina’s. Klik hier.
Dit boek behandelt meerdere thema’s met betrekking tot femicide in Nederland. In dit boek wordt onder andere het volgende besproken: strafbaarstelling van psychisch geweld, onveilige omgangsregelingen bij scheidingen, zorg voor kinderen als vader moeder heeft vermoord en rode vlaggen van partnergeweld. Het boek heeft ongeveer 170 pagina’s. Klik hier.
In dit boek belicht Audre Lorde de intersectionaliteit tussen gender, ras en seksualiteit. Het is een klein boekje van 51 pagina’s. Klik hier.
Dit boek laat in verschillende essays zien hoe gendergerelateerd geweld te maken heeft met de Nederlandse cultuur en dus zeker ook een Nederlands probleem is. Het boek heeft ongeveer 228 pagina’s. Klik hier.
Jens van Tricht laat zien dat de genderrollen ook voor mannen nadelig zijn en biedt daarbij “een nieuw, hoopvol perspectief op mannen en mannelijkheid. Het laat zien hoe mannen kunnen bijdragen aan een betere wereld en wat ze daarbij zelf te winnen hebben.” Hij doet dit in 184 pagina’s. Klik hier.

Documentaires

In deze documentaire doen Nederlandse vrouwen een boekje open over seksuele intimidatie en geweld. Klik hier.
In deze documentaireserie gaat Olcay Gulsen in gesprek met slachtoffers en deskundigen op het gebied van partnergeweld. Ik raad je aan om niet meer dan één aflevering per keer te bekijken. Klik hier.
Deze documentaire was mijn persoonlijke aanleiding om meer te leren over dit onderwerp en zal ik daarom ook aan iedereen aanraden. Nabestaanden van slachtoffers van femicide vertellen hun verhaal en bespreken ook het taboe dat kleeft aan de benaming femicide. Klik hier.
In deze korte documentaire van de BBC worden een aantal activisten geïnterviewd die zichzelf ‘femicide detectives’ noemen. Klik hier.
'Look What You Made Me Do' is een film over angst, woede, en een besluit. Drie vrouwen, Laura, Rachel en Rosalba, staan centraal. Zij hebben hun (ex-)partner vermoord nadat zij voor langere tijd waren mishandeld door deze (ex-)partner. Klik hier.
Echte mannen zijn stoïcijns, huilen nooit en maken harde grappen. In 2Doc: Man Made onderzoekt Sunny Bergman wat de maatschappelijke ideeën over mannelijkheid zijn. Wat wordt nou gezien als typisch mannelijk en in welke stereotypen uit zich dat? En hebben mannen onder deze ideeën te lijden? Klik hier.
Aan de hand van getuigenissen kijkt deze documentaire naar een groepsverkrachting die in 2016 plaatsvond tijdens het San Fermín-festival en wereldwijd tot protesten leidde. Klik hier.

Video’s

Dit is een (hele goede) campagnevideo uit Noorwegen. Een ongeboren dochter praat tegen haar vader en legt uit wat mannen kunnen doen om genderongelijkheid, gendergerelateerd geweld en femicide tegen te gaan. Klik hier.
In dit korte fragment van een Op1-aflevering zegt Marije Cornelissen dat bijna de helft van de vrouwen in Nederland te maken krijgt met geweld. Klik hier.
In dit gesprek vertellen nabestaanden, politie, justitie, hulpverlenende organisaties, journalisten en politici wat naar hun inzien beter kan in Nederland en wat er nodig is om dit te bereiken. Het gesprek duurt 3 uur. Klik hier.
In dit debat vertellen de politici uit het rondetafelgesprek aan minister Weerwind wat er nodig is om femicide te bestrijden naar hun inzien. Het debat duurt 2,5 uur. Klik hier.
In deze serie worden de verhalen van vijf vrouwen verteld. De verhaallijn van Celeste Wright portretteert een verhaal van partnergeweld. De verhaallijn van Jane Chapman portretteert een personage dat slachtoffer is geweest van verkrachting. Klik hier.
Dit is een Engelse video over wat dwingende controle is en hoe je het (bij jezelf) kan herkennen. Klik hier.
In deze campagnevideo pleit UN Women voor het beëindigen van geweld tegen vrouwen en meisjes en richt zij zich tot de kijker om de verandering te zijn. Klik hier.
Deze film vertelt het verhaal van Sandra, een slachtoffer van partnergeweld. Ze heeft haar man en de vader van haar kinderen verlaten en dan krijgt ze te maken met het juridische systeem. Klik hier.
Drie Britse tienermeisjes gaan op vakantie. Zon, zee, alcohol en seks. Een combinatie die niet altijd goed samengaat en dat ondervindt ook Tara. Terwijl ze zich een weg banen door de zonovergoten straten van Malia, navigeren ze door de complexiteit van seks, toestemming en zelfontdekking. Klik hier.
In deze muziekvideo wordt een relatie met partnergeweld getoond. Klik hier.
In deze campagnevideo van The Left in the European Parliment pleiten ze voor de beëindiging van geweld tegen vrouwen. Klik hier.
In deze korte video pleit Lisa Loeb voor meer verontwaardiging over femicide in Nederland, omdat dit de eerste stap naar verandering is. Klik hier.
In dit liedje zingt MEAU over een ervaring met partnergeweld. Klik hier.
In deze video bespreekt Laura het verhaal van haar moeder, een femicide slachtoffer, en bespreekt Eva Strating haar 2Doc documentaire Femicide. Klik hier.
Dit is een hele fijne explainervideo van de NOS over femicide. Klik hier.
Maarten van Ooijen, Saskia Belleman en nabestaanden praten over femicide. Iedere acht dagen wordt er in Nederland een vrouw vermoord. In veel gevallen door de partner of ex-partner. Staatssecretaris Maarten van Ooijen komt met een nieuwe aanpak en voerde een gesprek met nabestaanden om van hen te horen wat er anders moet. Klik hier.
In deze video legt Diana Russell, de vrouw die de term femicide op de kaart heeft gezet, wat femicide is en welke vormen er zijn. Dit doet ze op een soms expliciete manier, dus ben je daarvan bewust voordat je begint. Klik hier.
Kimberlé Crenshaw heeft de term ‘intersectionaliteit’ bedacht en op de kaart gezet. Nu meer dan ooit is het belangrijk om moedig naar de realiteit van racisme en genderongelijkheid te kijken – en te begrijpen hoe deze twee samen nog meer schade kunnen aanrichten. Kimberlé Crenshaw gebruikt de term ‘intersectionaliteit’ om dit te beschrijven; zoals ze zegt: als je meerdere vormen van uitsluiting tegenkomt, zul je waarschijnlijk door beide worden getroffen. In deze ontroerende lezing roept ze ons op om getuige te zijn van deze realiteit en op te komen voor de slachtoffers van vooroordelen. Klik hier.
In deze TED Talk stelt Alice Han dat geweld tegen vrouwen en meisjes een wereldwijde pandemie is, die hun gezondheid bedreigt. Ze pleit ervoor dat dit geweld wordt gezien en aangepakt als een pandemie. Klik hier.
In deze TED Talk geeft Jackson Katz aan dat mannen ook betrokken moeten zijn en worden bij de oplossing van gendergerelateerd geweld (femicide is hiervan de zwaarste vorm). En dat ons taalgebruik rondom gendergerelateerd geweld meer dan problematisch is. Klik hier.
In dit fragment van Nieuwsuur worden de nabestaanden van Wilma, een femicide slachtoffer, geïnterviewd en worden verschillende rode vlaggen besproken. Klik hier.

Podcasts

In deze podcastaflevering wordt Gosse Minnema geïnterviewd. Ze bespreken welk effect het taalgebruik over femicide in de media heeft op hoe we naar het onderwerp kijken. Hij deed hier namelijk onderzoek naar voor zijn PhD. Klik hier.
In deze podcastaflevering van NRC Vandaag wordt uitgelegd dat femicide een groot probleem is in Nederland, mede omdat er zeker 127 vrouwen zijn vermoord door hun (ex-)partner in Nederland in de laatste 5 jaar. Klik hier.
In deze podcastaflevering worden verschillende risicofactoren en ‘red flags’ benoemd door Renée Römkens. Verder vertellen Lia en Anne-Marije van den Bersselaar en Barbara Godwaldt over hun ervaring met femicide in de familie. Klik hier.
In deze podcastaflevering wordt het verhaal van femicide in Nederland verteld aan de hand van de verhalen van slachtoffers genaamd: Shella, Linda, Humeyra, Deborah, Monica, Clarinda en Frederieke. Klik hier.
Iedere acht dagen wordt in Nederland een vrouw vermoord, bij zes op de tien is de dader hun man, vriend of ex. Esther Monsma vraagt zich af wie de vrouwen zijn die dit overkomt en waarom dit zo vaak blijft gebeuren. In de podcastserie 'Vrouwenmoord' praat Esther met nabestaanden en vrouwen die een moordaanslag van hun ex hebben overleefd. Klik hier.
In deze podcast wordt uitgelegd dat Nederland met een femicide probleem kampt en dit maar niet wil toegeven. Klik hier.
In deze podcast wordt femicide in Nederland uitgebreid besproken. Hierbij komt mede aan bod; de piramide van geweld, vervolgstappen en oplossingen en worden er ook tips gegeven voor omstanders. Klik hier.
In deze podcastaflevering legt Renée Römkens uit wat femicide is en geeft daarbij de volgende definitie “moord op een vrouw, omdat ze vrouw is, en zich niet gedraagt volgens wat men vindt wat een vrouw is.”
Verder geeft Renée Römkens aan wat er nog moet gebeuren in Nederland om femicide beter te kunnen voorkomen. Klik hier.

Artikelen

Op deze webpagina vind je de 5 stappen die de Zweedse overheid aanraadt om geweld van mannen tegen vrouwen te voorkomen. Klik hier.
In dit artikel van de Volkskrant wordt Jane Mockton-Smith, de schrijver van het boek In control, geïnterviewd over dwingende controle en welke acht fasen leiden tot femicide. Klik hier.
In dit artikel van de Linda worden verschillende rode vlaggen van femicide opgesomd en tips gegeven voor omstanders. Klik hier.
In dit artikel van JAN Magazine benadrukt Emma van Egmond dat femicide een groot probleem is in Nederland. En dat wij ons daar ook best wat bezorgder over mogen maken. Klik hier.
In dit artikel concludeert de schrijfster dat het begrip ‘femicide’ nuttig is, maar niet gebruikt kan worden in een juridische context. Klik hier.
In dit artikel laat Atria zien wat andere landen beter doen en wat Nederland hiervan kan leren. In het artikel staat ook een link naar een factsheet dat hierover gaat. Klik hier.
In dit artikel wordt uitgelegd waarom de media soms problematisch omgaan met het onderwerp femicide. Klik hier.
In dit artikel van de NRC wordt aangegeven dat femicide een groot probleem is in Nederland, mede omdat er zeker 127 vrouwen zijn vermoord door hun (ex-)partner in Nederland in de laatste 5 jaar. Klik hier.
In dit artikel benadrukt de schrijfster dat femicide voorkomt in alle culturen en ook in de Nederlandse cultuur. Klik hier.
In dit weblog wordt uitgelegd waarom geweld tegen vrouwen en meisjes een heel groot probleem is. Ook worden er voorbeelden gegeven van de verschillende vormen van geweld tegen vrouwen en meisjes. Klik hier.
In dit artikel laat het College zien dat partnergeweld en seksueel geweld gendergerelateerd zijn. Ook laat het College zien dat gendergerelateerd geweld en femicide mensenrechtenschendingen zijn. Klik hier.
In dit artikel worden rode vlaggen bij femicide opgenoemd. Klik hier.
Dit artikel van de Telegraaf stelt dat ons woordgebruik onze houding reflecteert. Klik hier.
In dit artikel legt het College uit dat het recht op een leven vrij van geweld, het recht op leven, het recht op lichamelijke en geestelijke integriteit en het recht op gezondheid worden geschonden. Mede daarom moet de overheid femicide aanpakken. Er wordt ook gepleit voor meer erkenning van dwingende controle. Klik hier.
Een van de vormen van partnergeweld is psychisch geweld. Maar wat is psychisch geweld? Is het echt een probleem in Nederland? En hoe kan deze situatie verbeterd worden? Dit artikel van het College geeft daar antwoorden op. Klik hier.
In dit artikel lees je hoe de Nederlandse overheid geweld tegen vrouwen aanpakt. Klik hier.
Al ben ik het niet eens met de term huiselijk geweld (er is niks ‘huiselijks’ aan) vind ik dit artikel verder wel een aanrader. Het geeft duidelijk aan dat wij in Nederland een femicide probleem hebben. Klik hier.
In dit artikel van de Volkskrant schrijft Daphne van Paassen haar verbazing op. Dit doet ze over het feit dat er in heel Europa demonstraties zijn tegen femicide, maar niet in Nederland. Terwijl het hier niet bepaald beter gaat dan in de rest van Europa. Klik hier.
In dit artikel wordt de definitie van intersectionaliteit opgeschreven. Verder wordt aangegeven wat het belang van intersectionaliteit is en welke herkomst het begrip heeft. Klik hier.
In dit artikel van nrc dat Tessel ten Zweege krachtig heeft geschreven, wordt aandacht gegeven aan femicide en de rode vlaggen die hierbij komen kijken. Hierbij wordt onder andere dwingende controle uitgelicht.
Ik vind vooral de laatste zin heel mooi (iets waar dit platform aan wil bijdragen): “Met dat kleine beetje kennis en het besef dat we maatschappelijke problemen als deze samen moeten oplossen, kun je levens redden.”
Klik hier.
In dit artikel lees je een korte geschiedenis over hoe feministen de strijd tegen geweld sinds de jaren 70 in Nederland al voeren (en natuurlijk al lang daarvoor). Klik hier.
In dit artikel pleit de schrijver om femicide apart strafbaar te stellen in het Wetboek van Strafrecht. Klik hier.
In dit artikel van Charlie Magazine legt de auteur de connectie tussen femicide en misogynie. Klik hier.
In dit artikel geeft Atria verschillende tips voor hulpverleners om de dienstverlening rondom femicide te verbeteren. Klik hier.
In dit artikel van Valente laat Essa Reijmers zien dat er sprake is van institutioneel geweld ten opzichte van vrouwen. Hierbij wordt intersectionaliteit benoemd als een versterkende factor van dit institutioneel geweld (het woord wordt niet genoemd). Klik hier.
In dit artikel van Folia gaat Sija van den Beukel in gesprek met Renée Römkens, dé expert over femicide in Nederland. Het artikel benadrukt dat Nederland minder geëmancipeerd is dan we soms denken. Klik hier.
Op deze signalenkaart kun je de signalen van eergerelateerd geweld, partnergeweld en kindermishandeling bij slachtoffer en pleger. Klik hier.
In dit artikel van 1Vandaag wordt Barbara Godwaldt geïnterviewd over de verschillende ‘rode vlaggen’ van femicide en dwingende controle. Klik hier.
In dit artikel van de Leeuwarder Courant is er goed onderzoek gedaan naar femicide in Friesland, Groningen en Drenthe. Klik hier.
Wij denken vaak dat femicide en de onderliggende oorzaak, genderongelijkheid, in Nederland geen probleem is. Maar waarom eigenlijk? Dit artikel probeert daar antwoord op te geven. Klik hier.
In dit artikel van de Argos wordt kritisch gekeken naar de term 'femicide'. Klik hier.
In dit artikel wordt heel duidelijk uitgelegd welke definities en vormen van femicide er zijn en wat hiervan de oorzaak is. Ook wordt duidelijk aangegeven dat dit ook een probleem is in Nederland. Klik hier.
In dit artikel van RTL Nieuws pleit de schrijfster voor meer erkenning van het probleem femicide in Nederland. Klik hier.
In dit artikel wordt de definitie van de dwingende controle gegeven. Ook wordt uitgelegd wat de kenmerken zijn. Daarnaast worden er ook tips gegeven om uit een relatie met dwingende controle te komen. Klik hier.
In dit artikel van Vice pleit de schrijfster voor meer actie in Nederland tegen femicide. Klik hier.

Rapporten

In dit rapport, dat Barbara Godwaldt samen met andere nabestaanden van femicide-slachtoffers heeft geschreven, gaat in op twaalf concrete actiepunten die Nederland kan en zou moeten uitvoeren om femicide terug te dringen. Klik hier.
In dit rapport legt het College met zes duidelijk actiepunten uit wat Nederlandse gemeenten beter kunnen doen om femicide te voorkomen. Op pagina acht van dit rapport wordt uitgelegd hoe genderongelijkheid te maken heeft met partnergeweld en femicide. Klik hier.
Dit is een rapport van GREVIO (een onafhankelijke groep deskundigen die toezien op de naleving van het verdrag van Istanbul). Het rapport beschrijft in 85 pagina’s welke maatregelen Nederland tot nu toe toepast om geweld tegen vrouwen tegen te gaan en wat er nog gedaan moet worden.
De belangrijkste uitkomst is dat Nederland een gendersensitief beleid moet uitvoeren, terwijl wij nu een genderneutraal beleid uitvoeren.
Klik hier voor het hele rapport.
In deze Handreiking van 10 bladzijden worden tips en voorbeelden gegeven om mannen te betrekken bij de oplossing voor geweld tegen vrouwen. Hierbij wordt ook de piramide van geweld benoemd en uitgelegd. Klik hier.
In dit plan tegen femicide van D66 worden in 10 bladzijden verschillende oplossingen genoemd. Klik hier.
In dit plan van 68 pagina’s wordt geschetst wat er op dit moment nog niet goed gaat en hoe dit beter kan worden gedaan in Nederland. Klik hier.
In dit rapport is onderzocht hoe Nederlanders aankijken tegen (ex-)partnergeweld. De belangrijkste uitkomsten volgens deze webpagina zijn:
“Bijna 1 op de 3 Nederlanders vindt partnergeweld onder bepaalde omstandigheden acceptabel;
1 op de 2 Nederlanders kent iemand die te maken heeft gehad met partnergeweld;
1 op de 20 jongeren vindt verkrachting van een vrouwelijke partner aanvaardbaar;
Mannen staan toleranter tegenover partnergeweld dan vrouwen.”
Klik hier voor het rapport.
In dit statement pleit Amnesty International voor de strafbaarstelling van psychisch geweld. Dwingende controle, een vorm van psychisch geweld en (ex-)partnergeweld), is een vorm van geweld dat vaak plaatsvindt voor femicide. Maar dit blijft vaak onbestraft. Amnesty International wil daar verandering in zien. Klik hier.

Factsheets

Op de tweede pagina van dit factsheet worden 13 verschillende risicofactoren bij (ex-)partnergeweld opgesomd. Klik hier.
Uit dit factsheet blijkt onder meer dat meer dan 1 op de 10 jongeren het acceptabel vindt om een partner te slaan om respect af te dwingen. Klik hier.
Dit factsheet over intieme terreur, ofwel dwingende controle, laat de tien fasen en kenmerken zien die vallen onder dwingende controle en kunnen eindigen in femicide. Klik hier.
Dit factsheet van Atria legt uit wat Zweden, Servië en Spanje doen om femicide te voorkomen en wat Nederland hiervan kan leren. Ook geeft het aanbevelingen aan de Nederlandse overheid om femicide te voorkomen. Klik hier.
In dit factsheet laat zien wat precies de doelen zijn van het Verdrag van Istanbul, een verdrag dat Nederland heeft ondertekend en streeft naar de uitbanning van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld. Klik hier.